Inwazyjne gatunki gryzoni rozprzestrzeniają się w Krakowie, powodując poważne szkody

W Krakowie nastąpił wzrost populacji nutrii, które są uważane za jeden ze 100 najniebezpieczniejszych gatunków inwazyjnych na świecie. Gryzonie te, pierwotnie pochodzące z Ameryki Południowej, przybyły do ​​Europy jako zwierzęta futerkowe, powodując obecnie znaczne szkody i stanowiąc zagrożenie jako nosiciele chorób takich jak toksoplazmoza i gruźlica.

Nutrie stanowią zagrożenie dla rodzimej przyrody, a Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie planuje ich odławianie. Gryzonie te wyrządzają poważne szkody, kopiąc nory w brzegach stawów i rzek, w tamach, zaporach i nasypach ziemnych. Żerując na korzeniach i podziemnych kłączach roślin, powodują destabilizację wierzchniej warstwy gleby, a następnie jej erozję. Uszkodzenia brzegów rzek mogą prowadzić do lokalnych powodzi, a destabilizacja gleby może prowadzić do uszkodzeń infrastruktury drogowej. Nutrie zostały uznane za jeden ze 100 najniebezpieczniejszych gatunków inwazyjnych na świecie.

– Liczebność nutrii w jednym ze zbiorników wodnych w Krakowie oszacowano na kilkanaście osobników. Pracownicy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie pierwsze działania naprawcze rozpoczęli 8 listopada 2024 r. od wizji lokalnej i inwentaryzacji siedlisk nutrii. Na tej podstawie ustalono obszar realizacji działań oraz przybliżoną liczebność lokalnej populacji. Obecnie przygotowujemy się do zlecenia odłowu tych zwierząt ze środowiska naturalnego (trwają prace w zakresie: porozumień z właścicielem zbiornika i Urzędem Miasta Krakowa, uruchomienia spotkań edukacyjnych dla społeczeństwa oraz pozyskania środków finansowych na przeprowadzenie odłowów). Zgodnie z prawem, po odłowieniu ze środowiska naturalnego zwierzęta te muszą zostać przekazane do ośrodka lub azylu posiadającego stosowne zezwolenie Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska lub humanitarnie uśmiercone – informuje RDOŚ.

Nutria to duży gryzoń o wodno-lądowym trybie życia. Żyje w pobliżu wody, zamieszkuje stawy, bagna, rozlewiska, rzeki i wolniej płynące strumienie. Jest gatunkiem roślinożernym, podstawę diety stanowią rośliny wodne. Nutrie żyją zazwyczaj w grupach rodzinnych liczących od 2 do 13 osobników, składających się z jednej lub więcej samic i ich młodych oraz jednego samca. Nutrie rozmnażają się w sprzyjających warunkach przez cały rok, po ciąży trwającej około 4,5 miesiąca rodzi się 2-9 młodych, które dojrzałość płciową osiągają po 3-10 miesiącach. Nutrie mogą być nosicielami co najmniej 30 patogenów i pasożytów, w tym pierwotniaków, glisty, przywry wątrobowej i włośni, a także mogą przenosić choroby takie jak toksoplazmoza i gruźlica.

Według informacji z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, hodowla nutrii w Polsce rozpoczęła się w latach 20. XX wieku od importu kilku par nutrii z Argentyny. Na przełomie lat 70. i 80. XX wieku Polska była największym na świecie producentem skór nutrii z hodowli klatkowej. Nutrie pojawiły się w naturalnym środowisku Europy na skutek zaniedbań człowieka, takich jak ucieczki z hodowli lub celowe wypuszczanie tych zwierząt z ferm.

Rozwojowi populacji nutrii sprzyjają łagodne zimy. Przyrodnicy obawiają się, że dalszy wzrost liczebności gryzoni zagrozi cennym ekosystemom. Nutrie nie są tylko polskim problemem. Masową eliminację tych zwierząt prowadzi się m.in. we Francji, Włoszech i Wielkiej Brytanii.