Tajemnicze powiązania i broń jądrowa: jakie są relacje między Polską a Koreą Północną?

Relacje Polski z Koreą Północną są rzadko omawianym tematem w debacie publicznej, ale ich historia sięga czasów zimnej wojny. Jakie są obecne relacje Warszawy z reżimem Kima? Czy Polska może odegrać rolę w przyszłości Korei Północnej? Przyglądamy się, jak te relacje wyglądały na przestrzeni lat i jakie znaczenie mają dziś.

Nowe otwarcie granic i polscy vlogerzy w Korei Północnej

Po pięciu latach izolacji z powodu pandemii COVID-19, Korea Północna na krótko otworzyła swoje granice dla zagranicznych turystów na początku 2025 roku. Wśród odwiedzających byli trzej polscy influencerzy: Wojciech Przeździecki, znany jako „ojWojtek”, Piotr Pająk z kanału „Podróże Wojownika” i Piotr Bratosiewicz. Każdy z nich dołączył do innej grupy turystycznej, aby na własne oczy zobaczyć życie w najbardziej zamkniętym kraju świata. Ich historie i filmy z podróży przyciągnęły wiele uwagi w mediach społecznościowych, pokazując Koreę Północną z innej perspektywy niż ta znana z zachodnich doniesień. W efekcie temat KRLD powrócił na pierwszy plan w Polsce, a ludzie ponownie zaczęli interesować się tym tajemniczym krajem.

Zaledwie kilka dni po ich przyjeździe władze Korei Północnej niespodziewanie ponownie zamknęły granice dla zagranicznych turystów. Winą za tę decyzję obarczyły obawy o nowe zagrożenia dla zdrowia. Ale czy tak jest naprawdę? A może nadal panikują, chcąc chronić dobrą reputację swojego kraju i funkcjonującego w nim systemu?

Propaganda w Korei Północnej – rzeczywistość czy fikcja?

Korea Północna jest jednym z najbardziej zamkniętych i kontrolowanych krajów na świecie, w którym propaganda odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu władzy dynastii Kim. Państwowe media przedstawiają kraj jako potęgę militarną, ekonomiczną i społeczną. Jednocześnie demonizują Zachód, przedstawiając go jako źródło wszelkiego zła. Przede wszystkim istnieje dziwna relacja ze Stanami Zjednoczonymi.

Koreańczycy z Północy nie mają dostępu do Internetu, ale mają dostęp do intranetu, czyli wewnętrznej sieci, aby nie mieć kontaktu z innymi krajami. Nie mają też dostępu do zagranicznych mediów, a wszystkie wiadomości są ściśle filtrowane przez aparat państwowy. Wszystkie komunikaty prasowe, filmy i programy telewizyjne podkreślają chwałę przywódcy i jego domniemane osiągnięcia, przedstawiając go jako postać niemal boską.

Turystom odwiedzającym KRLD prezentowana jest wyreżyserowana wersja rzeczywistości. Wybrane obiekty, perfekcyjnie przygotowane ulice i „przypadkowo” spotkani mieszkańcy, którzy chwalą reżim. Vlogerzy, którzy odwiedzili ten kraj, podkreślali również, że mogli filmować tylko to, na co pozwolili im ich przewodnicy. Nawet wizyta w szkole była wyreżyserowana, a uczniowie odpowiadali na pytania w ten sam sposób. W rzeczywistości nikt nie wie dokładnie, jak tam wygląda życie. Tylko dzięki tajnym kamerom lub relacjom uciekinierów możemy mieć szkic sytuacji w KRLD.

Polska i Korea Północna po 1989 roku

Po upadku komunizmu Polska zwróciła się ku Zachodowi, a Korea Północna pogłębiła swoją izolację. Mimo to Warszawa nie zerwała stosunków dyplomatycznych. Po ewakuacji personelu w grudniu 2020 roku z powodu pandemii COVID-19 zawieszono działalność ambasady RP w Pjongjangu. Przez kilka lat misja pozostawała nieaktywna, ale w listopadzie 2024 r. Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozpoczęło proces jej reaktywacji. Obecnie ambasada działa w tymczasowej lokalizacji, a jej pracami kieruje chargé d’affaires ad interim. Trwają intensywne działania mające na celu przywrócenie pełnej zdolności operacyjnej misji i wznowienie jej działalności dyplomatycznej. Obecnie spośród państw zachodnich jedynie Szwecja wznowiła działalność swojej ambasady w Korei Północnej we wrześniu 2024 r. Polska, która utrzymuje stosunki dyplomatyczne z KRLD od 1948 r., odegrała w przeszłości ważną rolę w procesie stabilizacji sytuacji bezpieczeństwa na Półwyspie Koreańskim. Jako członek Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych, powołanej na mocy koreańskiego porozumienia o zawieszeniu broni z 27 lipca 1953 r., Polska od lat angażuje się w działania na rzecz utrzymania dialogu i relacji zarówno z Koreą Północną, jak i Południową.

Jednak w 2023 roku zamknięto ambasadę Korei Północnej w Polsce. Ambasada KRLD w Warszawie działała od 1984 roku, znajdowała się przy ulicy Bobrowieckiej i była jedną z największych północnokoreańskich placówek dyplomatycznych w Europie. Jej zamknięcie było częścią szerszego trendu ograniczania obecności dyplomatycznej Korei Północnej na świecie. Było to spowodowane pogłębiającymi się problemami finansowymi reżimu Kima, sankcjami międzynarodowymi i pandemią COVID-19, która znacznie ograniczyła zdolność KRLD do utrzymywania misji zagranicznych.

Czy Polska ma interesy w Korei Północnej?

Obecnie stosunki Polski z Koreą Północną są praktycznie nieistniejące i ograniczone do dyplomatycznego minimum. Ambasada Polski w Pjongjangu pełniła głównie funkcje konsularne i monitorowała sytuację w kraju.

Polska nie ma bezpośrednich interesów gospodarczych w Korei Północnej. Utrzymywanie stosunków dyplomatycznych może mieć znaczenie w przyszłości, jeśli Pjongjang zdecyduje się otworzyć na świat. Wówczas Polska mogłaby wykorzystać swoje doświadczenia w zakresie transformacji ustrojowej i pełnić rolę doradczą.

Czy Polska może być mediatorem między Koreą Północną a Zachodem?

Jako jeden z niewielu krajów UE, który utrzymuje ambasadę w Pjongjangu, Polska mogłaby pełnić rolę mediatora w dialogu między Koreą Północną a Zachodem. Jednak silne powiązania Warszawy z NATO i Unią Europejską sprawiają, że takie zaangażowanie jest mało prawdopodobne.

Poniżej galeria zdjęć: Agata Duda i pierwsza dama z Korei, ale Korei Południowej.